Over Een leven zonder God, maar met de goddelijke mens.

Iedereen is op zoek naar zingeving, maar niet iedereen vindt die in de godsdienst. Er bestaat ook een goed leven, zonder beroep te doen op God. Leven is eindig, sterfelijk. Dat is niet negatief, maar een bestaansvoorwaarde voor de mens. Het eenvoudige feit van te bestaan is geen lijden of verveling, maar vreugde. Je moet wel leren leven in het heden en je niet overgeven aan de tirannie van het verleden en de toekomst. Het leven is daarbij een zoektocht naar het goede. Er zijn in deze visie drie criteria voor het goede leven: (1) aanvaarden van de eindigheid; (2) loskomen zowel van het verleden als van de toekomst; (3) in het heden leven. Mensen hoeven niet op de vlucht te gaan voor eindigheid. Eindigheid is een bestaansvoorwaarde. Het leven van een sterfelijke mens is helemaal niet zinloos.

De zin ligt niet in een transcendentie die de mens ver overstijgt. Er zijn waarden, morele en esthetische, die de mens te boven gaan en hem richting kunnen geven. Bij een dergelijke levensvisie is er onmiskenbaar verwantschap met de esthetische ervaring, die ook verder gaat dan onszelf. Wat schoon is overstijgt op de een of andere manier het individuele. Het individu vindt de liefde niet uit, en ook niet schoonheid, waarheid en rechtvaardigheid. Zij overstijgen het individu, zijn waarden die van buiten uit zijn gegeven, ook al kan de mens hun bron niet exact bepalen. Het is een vorm van spiritualiteit, zonder beroep te doen op een God. En wie de grote filosofen goed leest zal dit ook bij hen terugvinden. Met hen vindt men waarden die uitstijgen boven het materiële of biologische leven, een soort transcendentie in de immanentie, met de eindigheid van het leven als uitgangspunt. 

Hugo Lamon is advocaat en bestuurder en woordvoerder van de Orde van Vlaamse Balies. Hij is lid van de kernredactie en medeoprichter van het tijdschrift ‘Today’s lawyer’. Hij publiceerde o.m. “de illusie van de juridische waarheid” over de verhouding tussen justitie en media en “de kwaaie tante justitie” over de rol van justitie in de samenleving. Hij neemt actief deel aan het maatschappelijk debat.

Inkom gratis – ingang via museum