Over Lezing: de standbeelden van Watermaal-Bosvoorde

Al gehoord van ‘De boog’, ‘Najade’ of ‘De Vogelman’? Het zijn maar drie namen van standbeelden en beeldhouwwerken in de publieke ruimte in Watermaal-Bosvoorde. Samen met Oudergem, Etterbeek en Elsene is deze groene gemeente bezaaid met grote en kleine kunstwerken langs straten en op pleinen. Sommige van deze kunstwerken vallen ons door hun plaats of omvang direct op, andere lopen we soms achteloos voorbij. Vaak zijn ze voor ons een vertrouwd onderdeel van het straatbeeld, zonder dat we eigenlijk weten waarom ze er staan, wat ze ons willen vertellen of uit wiens artistiek brein ze ontsproten zijn.

Op wandeltocht doorheen deze vier Brusselse gemeenten documenteerde kunsthistoricus, gids en Oudergemnaar René Vanobberghen het verhaal van deze verrassende beeldhouwwerken. Het resultaat is een boeiende en originele reis waarin lokale kunstgeschiedenis verweven wordt met de bredere geschiedenis van de beeldende kunsten in Brussel en België.

Op 11 mei komt René in Oudergem zijn boeiend verslag met woord en beeld brengen. René gaf ons alvast zijn top 3 van verrassende beelden uit Bosvoorde die je zeker eens op een wandeling daar moet ontdekken. De andere stukken ontdek je tijdens zijn voordracht.

De ontvangst – Lieveheersbeestjeslaan
Het beeld ‘De ontvangst’ dateert uit 1972 en staat voor de basisschool Le Futeau. Het toont ons de verwelkoming van schoolkinderen door een lerares. Het werk is van de hand van Paul Boedts (1932), een kunstenaar die werkt en woont in Bosvoorde. Hij kreeg het beeldhouwen mee van zijn vader, die onder andere het monument ter ere van koningin Astrid in het park te Laken maakte. Paul Boedts is een kunstenaar die van alle markten thuis is. Religieuze beelden kan men o.a. bewonderen in de Steffeshausen-kerk (een Heilig Hart en doopvont) in Sankt-Vith en een Sint-Franciscusbeeld voor het seminarie Saint-Curé d' Ars te Flavigny-sur-Ozerain. Grafmonumenten ontdek je op de begraafplaatsen van Hove, Ukkel-Verrewinkel en Watermaal-Bosvoorde. Bijzonder opvallende beelden in Brussel herinneren aan de bevrijding van België: het monument ter ere van de Piron Brigade te Molenbeek; de herdenkingsbuste van Jean de Selys-Longchamps (1912-1943) ter hoogte van Terkameren bij het begin van de Louizalaan. Jean de Selys-Longchamps was de Belgische RAF-piloot die op woensdag 20 januari 1943 bij klaarlichte dag het hoofdkwartier van de Gestapo aldaar bombardeerde. Bij dit precisiebombardement werd het hele archief vernietigd, waardoor uiterst belangrijke informatie over het verzet definitief verloren ging.

Koppel – Arcadenplein
Op het Arcadenplein in de schaduw van hoge dennen en de ruis van het drukke stadsverkeer en de denderende treinen leeft dit koppel kubistisch verstrengeld in zichzelf. Het werk is van de hand van Jean Godard (1921-1967). Hij werd geboren te Grez-Doiceau, waar zijn vader als rijkswachter gestationeerd was. Het ouderlijk huis bevond zich echter in Aarlen, waar hij zich aan de Academie voor Schone Kunsten bij Paul Breyer (1905-1968) bekwaamde in de schilderkunst en er onder meer kennis maakte met Paul Antoine (1922-.2010). Na zijn academische studie begon hij als autodidact te beeldhouwen. Hij werd leraar aan de Academie voor schone kunsten te Bosvoorde. Tijdens tal van studiereizen naar Parijs, München en Wenen liet hij zich inspireren door de werken van Ossip Zadkine (1890-1967), Alicia Penalba (1913-1983) en Fritz Wotruba (1907-1975). Oscar Jespers (1887-1970) laat eveneens sporen na in de vormentaal van Jean Godard. Zijn werk spant een wijde boog tussen het klassiek figuratieve, via een expressionistische stuiptrekking, naar de informele abstractie. Het Koppel (1966) is hier een duidelijk voorbeeld van! Het werk kwam een jaar voor zijn plotse dood ten gevolge van tuberculose tot stand. Sommigen onder ons herinneren zich misschien nog zijn monumentaal fresco in het paleis der grafische kunsten op de Wereldtentoonstelling te Brussel in 1958. Wie een ander en speelser aspect van zijn werk wil leren kennen, maakt even een tochtje naar Waver en wrijft de billen van "Le Maca" (1962) bij het stadhuis glad en glanzend.

Geomorfisme – Delleurlaan
Wie langs het treinstation van Bosvoorde naar de halte van tram 8 stapt, loopt de kans opgenomen te worden in de bizarre spiegelwereld van het werk Geomorfisme. Vincent Strebell, een veelzijdig kunstenaar en woonachtig te Hoeilaart, vervaardigde het in 2003. Zijn werk bestaat uit spiegels, staal en natuursteen en kenmerkt zich door een sierlijk grillig lijnenspel, waarbij licht en schaduw voor de afbakening zorgen. Ander werk van Strebell kan je ook aantreffen te Evere en in het vernieuwde Anspach center. Het werk Geomorfisme te Bosvoorde is verwant met het werk Lichtvolume (2010) dat in Hoeilaart staat. Beide werken hebben een analoge ontstaansgeschiedenis. Hij vertrekt van een A4-papier, dat hij op speelse wijze plooit. Het resultaat laat hij uitvergroten in diverse materialen en de uiteindelijke vorm wordt bepaald door de wetmatigheid van de stabiliteit.

In samenwerking met Davidsfonds Oudergem.