Er wordt veel verloren in deze wereld. Kijk naar de grote buitenwereld en je ziet het verlies van idealen en mensenlevens. Ook binnenshuis hoort verlies bij het meubilair van het leven. Niemand ontsnapt eraan. Het is misschien dan ook niet verwonderlijk hoeveel van deze debuten over verlies gaan, over rouw en troost.

De jongen met wie je naar school fietst en die gegrepen wordt door een auto. Je beste vriend die met de noorderzon verdwijnt. De tijd die knaagt aan de herinneringen aan je dierbaren. Vaders en moeders die ons ontglippen. Je ambacht waar je je ziel in kwijt kon, vermalen door de nieuwe tijden. Je grote liefde met wie je elk contact verliest. 

Verlies, rouw; schrijvers ontsnappen er niet aan, hun lezers al evenmin. Maar het moge een troost zijn, en lang geen schrale; in deze debuten wordt het verlorene gekoesterd en geliefd. Ik hoor u denken: kommer en kwel, en het is buiten al zo koud en zo donker.

Edoch, de mens bezit een uniek wapen, met name: de lach. We hebben het niet over buldergelach of billengeklets, maar over eerder droge ironie met een fluwelen afdronk.  Tragikomisch dus. Treur- en blijspel. Gevoel voor verdriet begint immers bij gevoel voor humor Het was dan ook een waarlijk genoegen om in bijna al deze boeken eindelijk nog es te mogen glimlachen, soms grimlachen, maar toch.

En er is nog meer. Al even deugddoend is dat deze shortlisters voor het avontuur kiezen, dat ze het lef hebben voor een format te gaan dat al even eigengereid is als veel van de hoofdpersonages. Mag het es iets anders zijn, ja, het mag es iets anders zijn, graag zelfs.

Trouwens, de Bronzen Uil gaat niet over verliezen. Het mag goedkoop klinken, maar wie op de shortlist staat heeft al gewonnen. We houden ons aan onze slagzin: brons is de eerste stap naar goud. We mochten 6 auteurs lezen die elk hun eigen zinnig stapje naar goud zetten, maar er is één wiens stap iets verder reikte.

Omdat het hoofdpersonage van dit boek de demonen van toen, jaren geleden, weet te overleven, soms met fratsen, soms met gezond verstand. 

Omdat het volwassen geworden kind het krachtigst uit de rouw is gekomen. Omdat het een verknipt vormexperiment is met de allure van een gezelschapsspel zonder regels, maar dat dit - wonder boven wonder - geen belemmering vormt: het heerlijk geflipte verhaal blijft doorstomen als een trein met vleugels.

Omdat je als lezer zou willen dat het papieren hoofdpersonage, met een vingerknip, een mens van vlees en bloed zou worden die je meteen uitnodigt, lekker naast jou, in de sofa, en je haar kunt vragen: vertel maar verder, Frida, straks, na het eten.

De Bronzen Uil 2024 en de cheque t.w.v. 10.000 euro gaan naar De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf (Maria Kager, De Arbeiderspers)

Lezersprijs:
Het publiek en de lezersjury’s van Antwerpen Leest, Brugge Leest, Gent Leest, Leuven Leest, Oostende Leest, het ANV en het Willemsfonds hebben De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf (De Arbeiderspers) van Maria Kager verkozen. Als bekroning ontving zij voor de Lezersprijs een kunstwerk.

Editie 2025:
De vijftiende editie van De Bronzen Uil vindt volgend jaar plaats op zaterdag 29 november. De literaire festiviteiten worden georganiseerd in Bibliotheek Brugge en Theaterzaal Biekorf in Brugge.

Copyright foto: Paul Teerlinck

Shortlist De Bronzen Uil 2024:

• De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf (Maria Kager, De Arbeiderspers)
• Ossenkop (Manik Sarkar, Hollands Diep)
• Schuilhuisje (Lena Kurzen, Nijgh & Van Ditmar)
• Treurwil (Rik Van Puymbroeck, De Bezige Bij)
• W. (Tiemen Hiemstra, Das Mag)
• Waar zijn de wolken (Suzanne Grotenhuis, Borgerhoff & Lamberigts)

Jury 2024:

• Voorzitter: Peter Van den Eede
• Lenny Vos
• Majida Bellal
• Marleen Bongers-Dek
• Melissa Giardina
• Rashid Mohammad Hosseini
• Sofie Vandamme
• Sylvain Peeters
• Wim van Gelder

Partners 2024:

• Antwerpen Leest
• Avansa Regio Gent
• Bibliotheek De Krook
• Boekhandel Limerick
• Brugge Leest
• De Groene Amsterdammer
• De Reactor
• Gent Leest
• Geuzenhuis
• IMD Oost-Vlaanderen
• Leuven Leest
• Liberas
• Oostende Leest
• Sociumi
• Stad Gent
• de lage landen
• deMens.nu