Zeven nachten is het debuut van Simon Strauss (1988). Het verhaal lijkt autobiografisch: een jonge dertiger overdenkt zijn tot dan toe perfecte en zorgeloos verlopen leven. Hij doet wat de omgeving van hem verwacht en voelde nooit weerstand. Hij twijfelt aan wat hij wil: uit de bol gaan en verandering voelen, ofwel het comfort behouden. 'Wolken zullen boven mijn hoofd voorbijtrekken zonder dat ik naar ze kijk, sterren zullen vallen en ik zal te moe zijn om een wens te doen.'

Hij verlangt dus naar een wilder denken, beseft dat hij angst heeft om te verliezen wat hij heeft en niet te krijgen wat hij nog wil. Daarom sluit hij een pact met een toevallige onbekende. Zeven avonden zal de vreemdeling hem in de stad een zonde laten ontmoeten. Hij kan kiezen om zich ervan af te keren of zich er goed bij te voelen. Eer de ochtend aanbreekt, zal hij in eenzaamheid zeven bladzijden schrijven over de zonde. Hij zal hebzuchtig zijn, hoogmoedig en lui, jaloers en woedend, zich overgeven aan vraatzucht en wellust.

De opbouw van het thema spreekt me aan. Google leert me dat de roman omstreden is in Duitsland. Mij lijkt dit overdreven. Het is niet omdat de schrijver naar een dictator verwijst, dat het verhaal daarover gaat.

Het eerste hoofdstuk zou een afgewerkt essay kunnen zijn. Er zit genoeg in om lang over door te bomen. Daarna komen de zondes aan bod. In elk hoofdstuk verwijst de auteur naar teksten van schrijvers en dichters. Ik ervaar dat als aangenaam.

Voor de zonde ‘hoogmoed’ gebruikt hij gedichten om de geest open te stellen voor grotere vragen en dieren aanstellen als ordebewakers om relschoppers tot de orde te roepen, en academies te stichten waar gevoelens worden bestudeerd. Bij ‘gulzigheid’ dineert hij overdadig, terwijl hij zich afvraagt of vlees eten een zonde is geworden. De ‘luiheid’ houdt hem thuis, waar hij zich voorstelt hoe het zou zijn als iemand naar hem zat te kijken. Hij beseft dat hij vaak dingen doet die hij eigenlijk niet wil doen, zoals sporten. Hij wil de onbekende toeschouwer van zijn leven ontmoeten en levenstips krijgen.

Bij ‘hebzucht’ wedt hij op paarden en verliest. Voor hem is ‘wellust’ de vederlichte tred als je naar de zee rent, de sprong in het zwarte water. De Woede heeft vuil onder haar vingernagels.

Na een ontmoeting met de opdrachtgever twijfelt hij. Hij beseft dat de man is uitgegroeid tot zijn spiegel. In hem ziet hij wat ertoe doet of ertoe deed. De zeven zondige nachten blijken symbool voor de zeven nachten als een strijd tegen de tijd. Hij ervoer wat het betekent om volwassen te worden, via verscheidene vormen, kindervragen, de zin en het zegbare. Straks zal hij in het kamp van de dertigers terechtkomen. Hij tekent in het zand om een spoor achter te laten voor wie nog ontvankelijk is.

Op het einde van de roman lees je: 'GEFELICITEERD, JE HEBT DE PROEF DOORSTAAN.' Welkom, nu ben je een van ons. Als dertiger verwacht je te trouwen, kinderen, vaste baan, alles zelf moeten doen zonder jezelf te kunnen verrassen. Alleen de dood verrast. De auteur beseft dat hij niet volwassen wil worden, hij is woedend omdat hij niet gefaald heeft. Hij is ook radeloos. 'De verantwoordelijkheden die je op je neemt zullen je niet verlossen, al helemaal niet van het verlangen om terug te keren naar die grasgroene vroeger tijden, die jonger lijken te worden naarmate jij ouder wordt.'

Het boek doet je nadenken over je eigen leven en hoe je er zelf naar kijkt. Voor mij is het een aanrader.

Steun het Willemsfonds en koop dit boek online.