Emmanuel Hiel | Dr. Emiel Willekens

Dichter en flamingant tussen Dender en Zenne

Er zijn figuren die door hun persoonlijkheid en hun politiek optreden voor hun tijdgenoten meer hebben betekend dat de culturele waarde die het nageslacht op grond van hun literaire nalatenschap hun toekent. Toch heeft de sympathie, geestdrift en bewondering die zij bij hun tijdgenoten opwekten, ook voor ons rechtstreeks nog een betekenis, omdat aan die gevoelens daden zijn ontsproten waarvan wij nog heden ten dage de vruchten plukken.

Deze overweging geldt voor de meeste voormannen uit de negentiende eeuwse Vlaamse Beweging die meestal op literair gebied bedrijvig zijn geweest maar die wij vandaag eerder huldigen om hetgeen zij door hun acties en optreden hebben bereikt voor de Nederlandse taal in België en voor het welzijn van de Vlamingen, dan om de intrinsieke waarde van hun artistieke scheppingen.

Tot zulke voormannen behoort de dichter Emmanuel Hiel (1834-1899) die artistiek voor ons vandaag bijna uitsluitend bekendheid en betekenis heeft als tekstschrijver voor oratorio's, kantates en liederen van Vlaamse toondichters als Benoit, Miry, Gevaert en anderen, maar wiens inzet en bedrijvigheid in het Vlaamse openbare leven te Brussel, in het Willemsfonds, het verenigingsleven, de pers, het onderwijs, de theaterwereld en zelfs in de politiek, samen met bekende andere flaminganten zoals Michiel Van der Voort, Hendrik Conscience, Julius Hoste sr. en vele anderen, aanzienlijk heeft bijgedragen tot de overlevering van het Nederlands te Brussel en tot de bloei, toen en vandaag, van een Vlaams cultureel leven in onze verfranste hoofdstad. Emmanuel Hiel heeft Peter Benoit, één van zijn beste vrienden, tot het flamingantisme bekeerd en zo onrechtstreeks bijgedragen tot Benoits betekenis voor het Vlaamse element in de kunst. Tenslotte is Hiel ook een typische vertegenwoordiger van de uit het arbeidersmilieu opgeklommen kleine Vlaamse ambtenaar die in het radicaal-liberalisme van de tweede helft van de negentiende eeuw de meest geschikte uitdrukking vond voor zijn sociale, vooruitstrevende en vrijzinnige bekommernissen.

Al deze facetten worden in een beknopte, maar rijke synthese van Dr. E. Willekens wetenschappelijk, kritische maar ook met sympathie en erkentelijkheid belicht. De auteur zijn wij dankbaar ons onder deze vorm een waardevol aandenken aan deze verdienstelijke flamingant te hebben geschonken. Het Willemsfondsagglomeratie Brussel verdient onze dank voor het initiatief daartoe en de Generale Bankmaatschappij om als mecenas deze uitgave mogelijk te hebben gemaakt.

Voorwoord uit het boek van A. Verhulst, toenmalig ere-algemeen voorzitter van het Willemsfonds

Een uitgave van Willemsfonds, Agglomeratieverbond Brussel.